'Tiến sĩ dạy làm giàu' lĩnh án tù chung thân vì lừa đảo hơn 500 người

Sau nhiều ngày xét xử và nghị án kéo dài, chiều nay (25/4), TAND TP Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Phạm Thanh Hải (nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP thương mại đầu tư và phát triển công nghệ quốc tế - IDT, chủ trang mạng “Học làm giàu”) án tù chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Trước đó, hồi tháng 5/2018, TAND TP Hà Nội từng đưa ông Phạm Thanh Hải ra xét xử tội danh trên. Với cáo buộc lừa 508 bị hại số tiền hơn 400 tỷ đồng, tòa tuyên bị cáo án tù chung thân.

Tại phiên tòa đó, nhiều người được triệu tập đến tòa với tư cách người bị hại đã không nhận họ là bị hại và cho rằng ông Phạm Thanh Hải không lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Bị cáo Phạm Thanh Hải tại tòa. Ảnh: N.N

Đến tháng 5/2019, TAND Cấp cao tại Hà Nội đưa bị cáo Hải ra xét xử phúc thẩm. Khi đó, HĐXX cấp phúc thẩm đã quyết định hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.

Lần này, toà sơ thẩm cho rằng, hành vi của bị cáo đã xâm phạm lợi ích công dân, ảnh hưởng đến trật tự xã hội, gây dư luận hoang mang, đẩy nhiều người vào tình cảnh khó khăn... Bị cáo đã phạm tội nhiều lần. Toà thấy cần áp dụng khung phạt cao nhất của tội danh, mới có tác dụng răn đe.

Theo HĐXX, trong số 574 bị hại được cơ quan điều tra xác định danh tính, có 31 người không yêu cầu Hải bồi thường dân sự. Do đó, HĐXX tuyên bị cáo Hải chỉ phải khắc phục dân sự cho 543 người với số tiền tổng cộng hơn 572 tỷ đồng.

Theo cáo buộc, năm 2007, ông Hải thành lập Công ty IDT nhưng không có hiệu quả. Do cần tiền để chi phí và phục vụ mục đích cá nhân, năm 2008, bị cáo tổ chức các cuộc hội thảo, lập trang “Học làm giàu”, giới thiệu mình là tiến sĩ, có tài đầu tư, kinh doanh. Còn Công ty IDT triển khai các dự án có lãi suất cao, làm giàu từ cây macca nhằm thu hút nhà đầu tư.

Phiên tòa xét xử 'Tiến sĩ dạy làm giàu'. Ảnh: N.N

Để chứng minh tính khả thi các dự án, ông Hải đưa ra các hợp đồng với lãi suất cao (từ 40-50%/năm), cắt lãi ngay khi nộp tiền. Đồng thời, nhà đầu tư được khuyến khích mở rộng mạng lưới với tiền thưởng kết nối từ 2-10% cho mỗi hợp đồng.

Từ tháng 10/2014 - 10/2015, ông Hải huy động hơn 2.725 tỷ đồng. Số tiền thu được, bị cáo không quản lý thu, chi theo sổ sách. Đến khi các khoản tiền gốc, lãi, chi phí “phình lên”, ông Hải mất khả năng thanh toán.

Cáo buộc cho rằng, ông Hải đã chi lãi hơn 1.198 tỷ đồng, chi thưởng hơn 40 tỷ đồng; chi phí hội thảo, văn phòng… hơn 55 tỷ đồng. Đặc biệt, bị cáo góp vốn đầu tư vào các dự án của 9 công ty gần 99 tỷ đồng và cho vay cá nhân 38,4 tỷ đồng.

Số tiền mặt thu giữ trong két công ty chỉ có gần 760 triệu đồng. Còn các khoản tiền gửi của ông Hải và một số nhân viên kế toán là hơn 116 tỷ đồng.

Quá trình kêu gọi đầu tư, ông Hải nhận thức được các dự án chưa thể phát sinh lãi suất, nhưng do phải trả tiền gốc, lãi đến hạn quá lớn nên buộc phải huy động để lấy tiền người sau trả cho người trước.

CQĐT đã ghi lời khai của 574 bị hại, trong đó có 294 người yêu cầu bồi thường. Có nhiều trường hợp từ chối đến làm việc, hoặc có người đã mất, chuyển nơi công tác… Cơ quan tố tụng xác định, số tiền Hải chiếm đoạt là hơn 576 tỷ đồng.

Với 2.000 cá nhân chưa đến làm việc, CQĐT tách tài liệu để làm rõ sau.

HĐXX cho rằng, liên quan đến vụ án, còn có một số cá nhân, trong đó có vợ của bị cáo, nhưng không có cơ sở xác định họ đồng phạm.

Tại phiên toà, một số người bị hại trình bày, tiền của họ góp vốn vào IDT chứ không phải cá nhân bị cáo, nên đề nghị được trả lại tiền. Một số khác thì cho rằng, góp vốn dưới tư cách cá nhân với cá nhân nên muốn được đưa ra khỏi danh sách bị hại.

Có 31 người không yêu cầu bồi thường nên toà không buộc bị cáo phải bồi thường cho họ.